2022-жылдын 8-июнунда Нур-Султан шаарында "Борбордук Азия-Кытай" форматында Тышкы иштер министрлеринин кезектеги жолугушуусу болуп өттү.

Жолугушуунун жүрүшүндө саясий өз ара аракеттенүү, соода-экономикалык кызматташтыкты өнүктүрүү, маданий-гуманитардык байланыштарды чыңдоо жана Борбордук Азия үчүн актуалдуу болгон башка аспекттер боюнча терең пикир алмашуу болду. Тышкы саясий ведомстволордун башчылары туруктуу социалдык-экономикалык өнүгүүгө, туруктуулукту жана тынчтыкты чыңдоого, региондо азык-түлүк жана экологиялык коопсуздукту камсыз кылууга багытталган ишти активдештирүүгө багытталган бир катар конкреттүү сунуштарды жана идеяларды беришти.

Кыргыз Республикасынын Тышкы иштер министри Ж.Кулубаев өз сөзүндө "Борбордук Азия – Кытай" форматынын ишмердүүлүгү саясий диалогду бекемдөө, өз ара кызыкчылыктарды илгерилетүү жана экономикалардын өз ара байланышын тереңдетүү үчүн кадыр-барктуу аймактык платформага айлануунун келечектүү жолу боюнча ийгиликтүү өнүгүп жаткандыгын белгиледи.

Бул көп тараптуу формат Борбордук Азия мамлекеттеринин КЭР менен эки тараптуу мамилелерди өнүктүрүүгө түрткү берерин белгилеп, Ж.Кулубаев стратегиялык өнөктөштүктүн кыргыз-кытай мамилелеринин деңгээли жогору экендигин баса белгилеп, өз ара аракеттенүүнүн учурдагы артыкчылыктуу багыттарын, ошондой эле чек аралар аралык мааниге ээ болгон жана Борбордук Азия өлкөлөрүнүн туруктуу өнүгүүсүнө өбөлгө түзгөн биргелешкен эки тараптуу долбоорлорду белгиледи. Атап айтканда, региондо транспорттук-коммуникациялык инфраструктураны куруунун актуалдуулугуна таянып, кыргыз тарап "Кытай-Кыргызстан-Өзбекстан" темир жолун куруу долбоорун жигердүү илгерилетүү зарылдыгын баса белгиледи.

Министр ошондой эле товарларды, анын ичинде социалдык жактан маанилүү продукцияны импорттоо жана экспорттоо үчүн транзиттик жүк ташуулар боюнча "жашыл коридорлордун" натыйжалуулугун жогорулатуу боюнча иштин максатка ылайыктуулугун белгиледи.

Ж.Кулубаев чет өлкөлүк инвесторлордун кызыкчылыктарын коргоо жагынан жагымдуу бизнес-чөйрөнү түзүү Кыргыз Республикасынын жетекчилигинин артыкчылыктуу милдеттеринин бири экендигин баса белгиледи. Бул максатта кыргыз тарап өлкөдөгү инвестициялык климатты жакшыртуу жана чет өлкөлүк инвестициялардын коопсуздугун камсыз кылуу боюнча жигердүү иш жүргүзүлүп жаткандыгын маалымдады. Бул максатта Министр Кытайдан жана региондон келген инвесторлорду ири долбоорлорго катышууга жана Кыргызстандын экономикасына активдүү салым кошууга чакырды.

Кыргыз тарап ошондой эле гидроэнергетикалык комплексте өз ара пайдалуу инвестициялык кызматташтыкты сунуш кылды, анткени гидроэнергетикалык потенциал аз көмүртектүү өнүгүү катары, ал эми суу ресурстары – Борбордук Азиядагы "жашыл өнүгүү" моделинин өзөгү катары каралышы керек.

Экологиялык күн тартиби боюнча Министр Ж.Кулубаев климаттын өзгөрүшү, экосистемалардын бузулушу жана айлана-чөйрөнүн булганышы тоолуу өлкөлөргө, анын ичинде Кыргызстанга да катуу таасир тийгизип жаткандыгын белгиледи. Кыргызстандын БУУнун алкагында Тоолорду туруктуу өнүктүрүү, биологиялык ар түрдүүлүктү жана тоо мөңгүлөрүн сактоо маселелери боюнча жигердүү ишмердүүлүгүн белгилеп, Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаровдун "Тоолуу региондорду өнүктүрүү боюнча иш-аракеттердин беш жылдыгын" жарыялоо, ошондой эле тоолуу өлкөлөрдү өнүктүрүү фондун түзүү жана 2022-жылды Тоолорду туруктуу өнүктүрүү эл аралык жылы деп жарыялоо демилгелеринин өз убагында болгондугун жана жогорку актуалдуулугун белгиледи.

Жолугушуунун жыйынтыгы боюнча Тышкы иштер министрлеринин биргелешкен билдирүүсү, 2022-2025-жылдарга регионалдык кызматташтыкты өнүктүрүү боюнча Жол картасы, Борбордук Азия өлкөлөрү менен Кытайдын ортосундагы өз ара байланыш жаатындагы кызматташтыкты тереңдетүү демилгеси жана Кытай менен Борбордук Азия мамлекеттеринин ортосундагы маалыматтардын коопсуздугу жаатында кызматташуу демилгеси кабыл алынды.